Ο κύριος στόχος των στάσεων διαλογισμού είναι να επιτρέψουν στον ασκούμενο να σταθεί ακίνητος σε μια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε προχωρημένα στάδια διαλογισμού μια στάση πρέπει να μπορεί να διατηρηθεί ακόμα και για ώρες, χωρίς κινήσεις του σώματος και χωρίς φυσικές ενοχλήσεις. Μόνο όταν το σώμα είναι σταθερό κάποιος μπορεί να διαλογισθεί με επιτυχία. Επίσης ο βαθύς διαλογισμός απαιτεί την σπονδυλική στήλη να είναι ίσια και πολύ λίγες asanas μπορούν να ικανοποιήσουν αυτήν την προϋπόθεση. Ακόμα, σε βαθειά στάδια διαλογισμού ο ασκούμενος χάνει τον έλεγχο επάνω στους μύες του σώματος. Έτσι, μια διαλογιστική στάση κρατά το σώμα σε μία σταθερή θέση χωρίς συνειδητή προσπάθεια.
Γιατί όμως να μην ξαπλώσουμε στη στάση χαλάρωσης για να κάνουμε διαλογισμό; Η απάντηση είναι απλή: στον διαλογισμό είναι ουσιώδες για τον ασκούμενο να μην αποκοιμηθεί καθώς εκτελεί τεχνικές που χαλαρώνουν το νου και το σώμα.
Οι πρωτόπειροι μπορούν να καθίσουν στη στάση σταυροπόδι για τις αρχικές τους προσπάθειες στον διαλογισμό, μια στάση που δεν απαιτεί μεγάλη ευλυγισία του σώματος. Θα πρέπει όμως να εκτελούν τακτικά και τις προκαταρκτικές ασκήσεις της γιόγκα ώστε να αποκτήσουν την απαραίτητη ευλυγισία για να μπορέσουν να διαλογιστούν και στις προχωρημένες στάσεις διαλογισμού όπως η στάση του λωτού και τη στάση της εκπλήρωσης.
Σε τι χρησιμεύουν οι στάσεις διαλογισμού; Προφανώς για να στεκόμαστε σε αυτές όταν κάνουμε ασκήσεις διαλογισμού. Μια τέτοια άσκηση είναι και η αναπνοή paranayama που την εξετάζουμε σε ιδιαίτερο κεφάλαιο.
Ένα άλλο θέμα που πρέπει να προσέξουμε είναι η ακινησία της στάσης. Καθ’ όλη την διάρκεια του διαλογισμού θα πρέπει το σώμα μας να διατηρείται ακίνητο σαν άγαλμα. «Έχω την σταθερότητα ενός βράχου και τίποτε δεν μπορεί να με κουνήσει» έτσι πρέπει να σκέπτεστε. Κάντε αυτή την υποβολή στον εαυτό σας αρκετές φορές όταν κάθεστε σε μία στάση διαλογισμού.
Προφυλάξεις
Εάν προκύψει οξύς πόνος. στα πόδια, μετά από κάποιο χρόνο παραμονής σε διαλογιστική στάση, αργά ξεκλειδώστε τα πόδια σας και κάντε τους ένα απαλό μασάζ. Μετά καθίστε πάλι στη διαλογιστική στάση. Γενικά όμως, σε καμία περίπτωση, μην ασκήσετε υπερβολική δύναμη ή ένταση για να καθίσετε σε μία στάση.
Καθίστε με τα πόδια απλωμένα μπροστά.
Διπλώστε το δεξί πόδι πάνω από το αριστερό πόδι.
Διπλώστε το αριστερό πόδι κάτω από την δεξιά γάμπα.
Τοποθετήστε τα χέρια πάνω στα γόνατα.
Διατηρείστε το κεφάλι, τον λαιμό και την πλάτη ίσια.
Παραλλαγή: Η στάση μπορεί να εκτελείται για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους, εάν μία λωρίδα ύφασμα είναι δεμένη γύρω από την πλάτη και τα γόνατα.
Αυτή είναι η ιδανική διαλογιστική στάση για αρχάριους που έχουν δυσκολία να καθίσουν στις άλλες κλασσικές διαλογιστικές στάσεις’
Σημείωση: Μόλις ο ασκούμενος μπορέσει με άνεση να εκτελέσει κάποια από τις άλλες διαλογιστικές στάσεις, η στάση σταυροπόδι θα πρέπει να εγκαταλειφτεί.
Εν τούτοις μπορεί να εκτελείται περιοδικά σε στιγμές που υπάρχουν περιοδικές ενοχλήσεις στα πόδια ή τα γόνατα.
Καθίστε με τα πόδια απλωμένα μπροστά.
Διπλώστε το αριστερό πόδι και τοποθετήστε το πέλμα δίπλα στον δεξιό μηρό.
Διπλώστε το δεξιό πόδι και τοποθετήστε το πέλμα στην κορυφή του αριστερού μηρού.
Διατηρήστε την πλάτη, το λαιμό και το κεφάλι ίσια.
Παρατηρήσεις: Αυτή η άσκηση θα πρέπει να ασκείται κατά προτίμηση αντί για την στάση σταυροπόδι. Τοποθετώντας εναλλάξ το κάθε πόδι στην ανυψωμένη θέση (επάνω στον αντίστοιχο μηρό), ο ασκούμενος θα προετοιμάσει μεθοδικά τα πόδια του για την στάση του λωτού και τις άλλες κλασσικές διαλογιστικές ασκήσεις.
Περιορισμοί: Δεν πρέπει να εκτελείται από άτομα που υποφέρουν από ισχιαλγία ή από προβλήματα με το ιερό οστό.
Οφέλη: Τα ίδια με αυτά της στάσης του λωτού (επόμενη άσκηση) αλλά σε μειωμένο επίπεδο.
Καθίστε με τα πόδια απλωμένα μπροστά.
Διπλώστε το ένα πόδι και τοποθετήστε το πέλμα στην κορυφή του αντίθετου μηρού.
Το πέλμα θα πρέπει να κοιτά προς τα επάνω και η φτέρνα θα πρέπει να ακουμπά το κάτω μέρος της λεκάνης.
Διπλώστε το άλλο πόδι και τοποθετήστε το πέλμα στην κορυφή του άλλου μηρού.
Παρατηρήσεις: Οι καρποί των χεριών μπορούν να αναπαύονται πάνω στα γόνατα τμε τις παλάμες προς τα επάνω (ή προς τα κάτω) και με τα τρία πρώτα δάχτυλα ενωμένα - όπως όταν κάνουμε τον σταυρό μας.
Η σπονδυλική στήλη πρέπει να είναι σταθερή και εντελώς σε ορθή θέση, σαν να είναι φυτεμένη στο έδαφος.
Πολλοί ασκούμενοι, κυρίως οι πρωτόπειροι, βρίσκουν αυτή την στάση πιο εύκολο να πραγματοποιηθεί, αν τοποθετήσουν ένα λεπτό μαξιλάρι από κάτω τους πριν επιχειρήσουν την άσκηση.
Προφυλάξεις: Αυτή η στάση δεν πρέπει να επιχειρηθεί πριν ο ασκούμενος αναπτύξει ευλύγιστα πόδια κάνοντας άλλες προκαταρκτικές ασκήσεις γιόγκα.
Περιορισμοί: Δεν πρέπει να εκτελείται από άτομα που υποφέρουν από ισχιαλγία ή από προβλήματα με το ιερό οστό.
Οφέλη: Αν πραγματωθεί, η στάση του λωτού επιτρέπει στον ασκούμενο να κρατά το σώμα του εντελώς σταθερό για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Καθώς το σώμα και ο νους είναι συνδεδεμένα και επιδρούν αναμεταξύ τους, η σταθερότητα του σώματος επιφέρει σταθερότητα του νου. Αυτή η σταθερότητα είναι το πρώτο βήμα για την πράξη του διαλογισμού.
Η στάση του λωτού διεγείρει επίσης μια ροή ενέργειας από το 1ο ενεργειακό κέντρο που βρίσκεται στο περίνεο (mooladhara) ως το 7ο ενεργειακό κέντρο που βρίσκεται επάνω στην κορυφή του κεφαλιού (sahasrara).
Ακόμα τονώνει τα νευρικό σύστημα του κάτω μέρους της σπονδυλικής στήλης και βοηθά στη θεραπεία πολλών φυσικών, νευρικών και συναισθηματικών προβλημάτων.
Επίσης διεγείρει την πεπτική διαδικασία.
Καθίστε με τα πόδια απλωμένα μπροστά.
Διπλώστε το δεξί πόδι και τοποθετήστε το πέλμα επίπεδα να εφάπτεται στον αριστερό μηρό με την φτέρνα να πιέζει στο περίνεο (την περιοχή ανάμεσα στα γεννητικά όργανα και τον πρωκτό).
Διπλώστε το αριστερό πόδι και τοποθετήστε το πέλμα επάνω στην διπλωμένη δεξιά γάμπα.
Πιέστε τον γοφό με την αριστερή φτέρνα στον χώρο πάνω από την άρθρωση στη λεκάνη.
Πιέστε τα δάχτυλα και την εξωτερική άκρη του ποδιού στο χώρο μεταξύ της δεξιάς γάμπας και των μυών του μηρού. Μπορεί να χρειαστεί να μετακινήσετε και να τοποθετήσετε καλλίτερα το δεξί πόδι για να το πετύχετε αυτό.
Πιάστε τα δεξιά δάχτυλα, και τραβήξτε τα επάνω στο χώρο μεταξύ του αριστερού μηρού και της γάμπας,
Τα πόδια τώρα θα πρέπει να είναι κλειδωμένα με τα γόνατα στο πάτωμα και την αριστερή φτέρνα να βρίσκεται ακριβώς πάνω από την δεξιά φτέρνα. Ισιώστε την σπονδυλική στήλη και κρατήστε τη σταθερή σαν να είναι φυτεμένη στο έδαφος.
Παρατηρήσεις: Η συγκεκριμένη στάση μπορεί να εκτελείται μόνο από άντρες.
Μπορεί να εκτελεσθεί και με το αντίθετο πόδι από πάνω.
Οι καρποί των χεριών μπορούν να αναπαύονται πάνω στα γόνατα τμε τις παλάμες προς τα επάνω (ή προς τα κάτω) και με τα τρία πρώτα δάχτυλα ενωμένα - όπως όταν κάνουμε τον σταυρό μας.
Πολλοί ασκούμενοι, κυρίως οι πρωτόπειροι, βρίσκουν αυτή την στάση πιο εύκολο να πραγματοποιηθεί, αν τοποθετήσουν ένα λεπτό μαξιλάρι από κάτω τους πριν επιχειρήσουν την άσκηση.
Περιορισμοί: Δεν πρέπει να εκτελείται από άτομα που υποφέρουν από ισχιαλγία ή από προβλήματα με το ιερό οστό.
Οφέλη: Πρόκειται για μια διαλογιστική στάση η οποία διατηρεί την απαραίτητη σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης για μακρύ διαλογισμό.
Ακόμα κλειδώνει τα δύο πρώτα ενεργειακά κέντρα (mooladhara, swadhisthana), ανακατευθύνοντας την σεξουαλική ενέργεια μέσα από την σπονδυλική στήλη προς τον εγκέφαλο. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να βοηθήσει τον ασκούμενο να αποκτήσει έλεγχο επάνω στην σεξουαλική του ενέργεια και να την ανακατευθύνει για πνευματικούς σκοπούς.
Επιδρά επίσης με ένα ηρεμιστικό τρόπο σε ολόκληρο το νευρικό σύστημα.
Καθίστε με τα πόδια απλωμένα μπροστά.
Διπλώστε το δεξί πόδι και τοποθετήστε το πέλμα επίπεδα να εφάπτεται στον αριστερό μηρό με την φτέρνα να πιέζει την περιοχή του αιδοίου.
Διπλώστε το αριστερό πόδι και τοποθετήστε το πέλμα επάνω στην διπλωμένη δεξιά γάμπα.
Πιάστε τα δεξιά δάχτυλα, και τραβήξτε τα επάνω στο χώρο μεταξύ του αριστερού μηρού και της γάμπας,
Ισιώστε την σπονδυλική στήλη και κρατήστε τη σταθερή σαν να είναι φυτεμένη στο έδαφος.
Παρατηρήσεις: Η συγκεκριμένη στάση μπορεί να εκτελείται μόνο από γυναίκες.
Μπορεί να εκτελεσθεί και με το αντίθετο πόδι από πάνω.
Οι καρποί των χεριών μπορούν να αναπαύονται πάνω στα γόνατα τμε τις παλάμες προς τα επάνω (ή προς τα κάτω) και με τα τρία πρώτα δάχτυλα ενωμένα - όπως όταν κάνουμε τον σταυρό μας.
Πολλοί ασκούμενοι, κυρίως οι πρωτόπειροι, βρίσκουν αυτή την στάση πιο εύκολο να πραγματοποιηθεί, αν τοποθετήσουν ένα λεπτό μαξιλάρι από κάτω τους πριν επιχειρήσουν την άσκηση.
Περιορισμοί: Δεν πρέπει να εκτελείται από γυναίκες που υποφέρουν από ισχιαλγία ή από προβλήματα με το ιερό οστό.
Οφέλη: Πρόκειται για μια διαλογιστική στάση η οποία διατηρεί την απαραίτητη σταθερότητα της σπονδυλικής στήλης για μακρύ διαλογισμό.
Έχει ευθεία επίδραση στο νευρικό πλέγμα που ελέγχει το αναπαραγωγικό σύστημα.
Ακόμα προσφέρει έλεγχο επάνω στα ρεύματα της σεξουαλικής ενέργειας και την δυνατότητα ανακατεύθυνσης τους σε πνευματικούς σκοπούς ή στον διαλογισμό.
Σταθείτε στα γόνατα με τα πόδια διπλωμένα πίσω και τα μεγάλα δάχτυλα να διασταυρώνονται.
Τα γόνατα θα πρέπει να είναι ενωμένα, οι φτέρνες χωριστά.
Χαμηλώστε τους γλουτούς στο μέσα μέρος των ποδιών με τις φτέρνες στα πλάγια των γοφών.
Τοποθετήστε τα χέρια στα γόνατα με τις παλάμες προς τα κάτω.
Διάρκεια: Ασκηθείτε στην γονατιστή στάση όσο το δυνατόν περισσότερο. Μπορείτε να το κάνετε και μετά τα γεύματα για τουλάχιστον 5 λεπτά για να διεγείρεται η πεπτική διαδικασία.
Συγκέντρωση: Στην φυσιολογική διαδικασία της αναπνοής. Αυτό θα φέρει ηρεμία του νου εάν εκτελεσθεί με τα μάτια κλειστά.
Σημείωση: Η στάση αυτή είναι και η στάση προσευχής των Μουσουλμάνων όπως επίσης και η στάση διαλογισμού των Γιαπωνέζων Βουδιστών.
Οφέλη: Αλλάζει την ροή του αίματος και των νευρικών ωθήσεων στην περιοχή των εντέρων και της λεκάνης. Αυξάνει την αποτελεσματικότητα ολόκληρου του πεπτικού συστήματος. Είναι πολύ χρήσιμη σα μια στάση μετά από τα γεύματα, ιδιαίτερα για άτομα που πάσχουν από δυσκοιλιότητα.
Ελαττώνει την πίεση του αίματος στα γεννητικά όργανα, μαλάσσει τις νευρικές ίνες με τις οποίες διασυνδέονται και τα αιμοφόρα αγγεία που τα τρέφουνε. Αυτό την κάνει ιδιαίτερα χρήσιμη για άντρες με προβλήματα όρχεων.
Δυναμώνει τους μύες της λεκάνης το οποίο αποτελεί και μια προφύλαξη για τον κίνδυνο εμφάνισης κοίλης, και ακόμα υποβοηθά την γεννητικότητα των γυναικών.
Είναι η μόνη διαλογιστική στάση για άτομα που πάσχουν από ισχιαλγία και προβλήματα του ιερού οστού.
Πολύ χρήσιμη για την ανακούφιση στομαχικών διαταραχών όπως το πεπτικό έλκος και η υπερβολική έκκριση οξέων.
Καθίστε στη γονατιστή στάση, τοποθετώντας τα χέρια σας πάνω στα γόνατα.
Καθώς εισπνέετε, υψώστε τα χέρια ώστε να τεντωθούν κάθετα πάνω από το κεφάλι.
Εκπνεύστε και αρχίστε να γέρνετε τον κορμό μπροστά, κρατώντας τα μπράτσα σε ευθεία γραμμή με τον κορμό. Στο τέλος της κίνησης, τα χέρια και το μέτωπο θα πρέπει να ακουμπήσουν στο πάτωμα μπροστά από το σώμα.
Κλείστε τα μάτια, συγκεντρώστε την επίγνωση στην αναπνοή σας και παραμένετε χαλαρωμένος σε αυτή την θέση. Εδώ θα παρατηρήσετε τη ροή του αίματος που ρέει προς τον εγκέφαλο και ίσως αισθανθείτε μία ελαφριά αλλά ευχάριστη ζάλη.
Μετά από λίγα λεπτά χαλαρωμένη παραμονή στην συγκεκριμένη στάση, και κατά την διάρκεια μιας εισπνοής, αρχίστε σιγά-σιγά να ανασηκώνετε τον κορμό και τα χέρια, κρατώντας τα πάντα σε ευθεία γραμμή, έως ότου έρθουν πάλι στην κατακόρυφη θέση.
Παραμείνετε για λίγο στην γονατιστή στάση, πάρτε δυο-τρεις αναπνοές και ανοίξτε τα μάτια σας.
Προσοχή: Η άνοδος από την οριζόντια στην κατακόρυφη θέση θα πρέπει να γίνει με πολύ αργό ρυθμό και βαθμιαία, ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος στο αίμα που είναι συγκεντρωμένο στον εγκέφαλο να κυλίσει ομαλά πίσω στο σώμα. Σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να παρατηρηθούν ανεπιθύμητα συμπτώματα ακόμα και ζάλη οξείας μορφής που θα μπορούσε να οδηγήσει έως την λιποθυμία.
Οφέλη: Η πλούσια οξυγόνωση του εγκεφάλου που επιτυγχάνεται όταν η άσκηση εκτελεσθεί σωστά, τρέφει και αναζωογονεί τον φλοιό του εγκεφάλου και ολόκληρο το νευρικό σύστημα.
Επιφέρει χαλάρωση, ηρεμία και νοητική διαύγεια, ενώ αποτελεί μια εξαίρετη ειδική στάση διαλογισμού.
Συνδυάζει ακόμα και όλα τα οφέλη από την γονατιστή στάση που περιγράφτηκαν στα προηγούμενα.