Σύμφωνα με την αρχαία παράδοση της γιόγκα, ο άνθρωπος, για να αναρριχηθεί στην πνευματικότητα και να εξελιχθεί, πρέπει να περάσει από οχτώ στάδια. Τα δύο πρώτα στάδια ασχολούνται με την βελτιστοποίηση του γενικότερου ήθους και την απόκτηση αυτοπειθαρχίας. Περιλαμβάνουν όλες τις ανθρώπινες εκδηλώσεις, όπως τη σκέψη, το συναίσθημα, τις επιθυμίες, τον λόγο και τις πράξεις ή την συμπεριφορά. Το τρίτο στάδιο αφορά την εκτέλεση των σωματικών στάσεων (asana) και ακολουθούν άλλα τέσσερα που προετοιμάζουν τον νου για το όγδοο και τελικό σκοπό του ανθρώπου, δηλαδή την πνευματική φώτιση (samadhi):
1. Συμπεριφορά (5 αποχές)
- Τιμιότητα στις συναλλαγές, μη αποδοχή "δώρων", εργασία για τα απαραίτητα προς το ζειν.
- Αγνότητα στη σχέση με τους άλλους και εγκράτεια στις συνήθειες.
- Μη βία, συγχώρεση, ανοχή, κατανόηση προς τους άλλους.
- Φιλαλήθεια, αγάπη για την αλήθεια αλλά και διορατικότητα.
- Μη κλοπή, μη ύπαρξη φθόνου για τους άλλους, ορθή προσπάθεια επιβίωσης.
2. Έλεγχος (5 κανόνες πειθαρχίας)
- Πίστη, κάθε αγνή πίστη οπουδήποτε και αν κατευθύνεται, βοήθεια προς τους άλλους.
- Μελέτη, προσπάθεια μόρφωσης και αυτοεξέλιξης του ατόμου.
- Πειθαρχία σε δεσμεύσεις ή ασκήσεις, αντοχή σε αυτές όπως και ταπεινοφροσύνη.
- Ολιγάρκεια, ικανοποίηση με ότι υπάρχει, μη ύπαρξη επιθυμιών και παθών.
- Καθαριότητα σωματική και νοητική (λουτρά, ορθή διατροφή, νήψη, διαλογισμός).
Εδώ παραθέτουμε και τα εμπόδια που δυσκολεύουν την άσκηση που είναι:
- Η άγνοια
- Η επιθετικότητα
- Η υπεροψία
- Οι αισθησιακές απολαύσεις – επιθυμίες.
- Ο φθόνος και η ζήλεια
3. Στάσεις και σωματικές ασκήσεις (Asana).
4. Έλεγχος της αναπνοής (Pranayama).
5. Έλεγχος των αισθήσεων (Pratyahara).
6. Συγκέντρωση (Dharana).
7. Διαλογισμός (Dhyana).
8. Συνειδητότητα / Φώτιση (Samadhi).
Η έμφαση δίδεται στην προσπάθεια του ατόμου να επιτύχει την αυτοπειθαρχία, από την οποία ο ασκούμενος αντλεί δύναμη για την συγκέντρωση του νου και για την αναρρίχηση στο πνευματικό μονοπάτι - με τελικό του στόχο την επίτευξη της πνευματικής φώτισης!
